Los influjos estilísticos europeos en las producciones de cerámica asturiana de la Edad Moderna

  1. Busto Zapico, Miguel 1
  1. 1 Universidad de Oviedo
    info

    Universidad de Oviedo

    Oviedo, España

    ROR https://ror.org/006gksa02

Revista:
Liño: Revista anual de historia del arte

ISSN: 2341-1139 0211-2574

Año de publicación: 2019

Número: 25

Páginas: 9-22

Tipo: Artículo

DOI: 10.17811/LI.25.2018.9-22 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openDialnet editor

Otras publicaciones en: Liño: Revista anual de historia del arte

Resumen

A través del estudio de  3.237 piezas cerámicas de cronologías que van desde el siglo XIII al XVIII queremos conocer cuáles eran los influjos estilísticos europeos en las producciones de cerámica asturiana. A comienzos de la Edad Moderna los mercados asturianos comienzan a estar inundados por cerámicas de importación, principalmente procedentes de Holanda, Talavera de la Reina, Portugal, Sevilla, País Vasco e Inglaterra. La llegada de estas producciones influirá en las decoraciones desarrolladas en los alfares asturianos de Faro de Limanes y Miranda de Avilés. En esta investigación veremos como en piezas asturianas aparecen motivos creados en Talavera de la Reina, Portugal, Italia, Francia e incluso Holanda. Estas influencias señalan la capacidad de la artesanía del barro asturiana de asimilar novedades, de adaptarse a las nuevas modas decorativas europeas y a las demandas de la sociedad.The European stylistic influences in the Asturian ceramic productions of the Early Modern Period.Through the study of 3,237 ceramic pieces of chronologies that go from the XIII to the XVIII century, we want to know what the European stylistic influences in the production of Asturian ceramics were. At the beginning of the Early Modern Period the Asturian markets began to be flooded by imported ceramics mainly from the Netherlands, Talavera de la Reina, Portugal, Seville, the Basque Country and England. The arrival of these productions will influence the decorations developed in the Asturian potteries of Faro de Limanes and Miranda de Avilés. In this investigation we will see how in Asturian pieces, there are motifs created in Talavera de la Reina, Portugal, Italy, France and even Holland. These influences point to the ability of the Asturian mud crafts to assimilate novelties, the means of adaptation to the new European decorative forms and the demands of society. 

Referencias bibliográficas

  • IBÁÑEZ DE ALDECOA, Esperanza, “La cerámica vidriada de Faro: motivos decorativos”, en Liño: Revista anual de historia del arte, 5, 1985
  • FANJUL PERAZA, Alfonso, TOBALINA PULIDO, Leticia, RUIZ DE ARBULO, Izaskun, ARÉVALO MUÑÓZ, Erik, CAMARERO ARRIBAS, Cristina, HERRERA MACEIRAS, Sara, y SUAREZ GARCIA, Yania, “The Medieval origins of Faro ceramics (Oviedo, Spain). Excavations at Cantu L´Rey”, en Medieval Pottery Research Group, 2013
  • FANJUL PERAZA, Alfonso, Orixe y desendolcu de la cerámica de Faro, Conceyalía d’Educación y Cultura del Conceyu de Xixón, Gijón, 2017
  • BUSTO ZAPICO, Miguel, “Cerámica de producción local en Asturias entre los siglos XVI y XVII, procedente de las excavaciones de la casa Carbajal Solís (Oviedo, Asturias)”, en Boletín de Letras del Real Instituto de Estudios Asturianos, 185- 186, 2015
  • IBÁÑEZ DE ALDECOA, Esperanza, y ARIAS, José, Faro. Mil años de producción alfarera, II vols., CAMCO, Oviedo, 1995
  • FEITO, José Manuel, Artesanía tradicional asturiana, Consejería de Educación y Cultura del Gobierno de Asturias, Oviedo, 1983
  • HEREDIA ALONSO, Cristina, Las traídas de aguas en el Cantábrico Occidental en la Edad Moderna. Gonzalo de Bárcena, “Fontanero del Rey”, Universidad de Oviedo, Oviedo, Tesis Doctoral inédita, 2014
  • FERNÁNDEZ, Ricardo, Alfarería tradicional de España. La Asturias alfarera, Décimas jornadas de alfarería. Avilés 2018, Fundación Municipal de Cultura de Avilés, Avilés, 2018
  • FANJUL PERAZA, Alfonso, BUSTO ZAPICO, M., y ALONSO TOUCIDO, Francisco, “Observaciones en torno al origen y difusión de la cerámica de Miranda (Avilés)”, en Arqueología y Territorio Medieval, 25, 2018
  • FEITO, José Manuel, Cerámica tradicional asturiana, Editora Nacional, Madrid, 1985
  • GARCÍA ÁLVAREZ-BUSTO, Alejandro, Arqueología de la Arquitectura Monástica en Asturias: San Juan Bautista de Corias, Dirección General de Patrimonio Cultural, Oviedo, 2016
  • ALONSO TOUCIDO, Francisco, “Sondaxes arqueolóxicas valorativas no contexto da rehabilitación integral de vivenda na Rúa Conde de San Román, nº13, Pontevedra”, Memoria Arqueológica, 2017
  • ALONSO TOUCIDO, Francisco, “Proxecto de sondaxes arqueolóxicas valorativas no contexto do troco de distribución de vivenda na praza de Pescadores nº3, Vigo”, Memoria Arqueológica, 2017
  • PÉREZ IGLESIAS, Andrea, SÁNCHEZ BLANCO, Fátima, FERNÁNDEZ ABELLA, David, “Una contribución a la arqueología subacuática gallega y su problemática: Materiales arqueológicos localizados en el puerto de Testal, Ría de Muros e Noia (A Coruña)”, en IX Jornadas de Jóvenes en Investigación Arqueológica, IIIPC, Santander, 2018
  • MIGUEL VIGIL, Ciriaco, Colección histórico-diplomática del Ayuntamiento de Oviedo, Pardo, Gusano y Compañía, Oviedo, 1889
  • Melchor Gaspar de Jovellanos, Diario IV Itinerario VIII, fechado el jueves 2 de agosto de 1792. En CASO GONZÁLEZ, José Miguel, y GONZÁLEZ SANTOS, Javier, Obras completas de Jovellanos, Vol. VI, KRK ediciones, Gijón, 2011
  • RODRÍGUEZ FERNÁNDEZ, Perfecto, “El concejo de El Franco según el Catastro del marqués de la Ensenada”, en Boletín del Instituto de Estudios Asturianos, 1989
  • RATO Y HEVIA, Apolinar, Vocabulario de las palabras y frases bables que se hablaron antiguamente y de las que hoy se hablan en el Principado de Asturias, seguido de un compendio gramatical Tipografía de Manuel Ginés Hernández, Madrid, 1891
  • BERTI, Graziella, GIORGIO, Marcella, Ceramiche con coperture vetrificate usate como “bacini”. Importazioni a Pisa e in altri centri della Toscana tra fine X e XIII secolo, Ricerche di Archeologia Altomedievale e Medievale, All’Insegna del Giglio, 2010
  • B. Imitación faruca de un motivo granadino de Fajalauza. Columna izquierda: Faro Esmaltada con verde - Fuente I; columna derecha franja superior: Lebrillo VI Fajalauza, Granada, siglos XVII-XVIII
  • ALLAN, J. P., Medieval and post-medieval finds from Exeter, 1971-1980, Exeter Archaeological Reports, Vol. 3, Exeter City Council, University of Exeter, Exeter, 1984
  • HAGGARTY, George, A Gazetteer and Summary of French Pottery in Scotland c 1150 - c 1650, National Museums of Scotland, Edimburgo, 2006
  • GARZÓN CARDENETE, José Luis, Cerámica de Fajalauza, Albaida, Granada, 2004
  • BUSTO ZAPICO, Miguel, “Una aproximación a las cerámicas recuperadas en la excavación arqueológica del restaurante de El Polinario”, en @rqueología y Territorio, 10, 2014
  • SESEÑA, Natacha, “Talavera y Puente del Arzobispo”, en Cerámica esmaltada española, Labor, Barcelona, 1981
  • PLEGUEZUELO HERNÁNDEZ, Alfonso, “Luces y sombras sobre las lozas de Talavera”, en Lozas y Azulejos de la colección Carranza, Junta de Comunidades de Castilla-La Mancha, Toledo, 2002
  • VARELA GOMES, Mário, y CASIMIRO, Tânia Manuel, On the World’s Routes. Portuguese Faience (16th-18th centuries), Instituto de Arqueologia e Paleociências, Universidade Nova de Lisboa, Lisboa, 2013
  • GAWRONSKI, Jerzy, JAYASENA, Ranjith, LAGERWEIJ, Ab, OSTKAMP, Sebastiaan, TOUSAIN, Ron, y VEERKAMP, Jorgen, “Catalogue of archaeological ceramics from Amsterdam 1175-2011”, en Amsterdam Ceramics. A city’s history and an archaeological ceramics catalogue 1175-2011, Uitgeverij Bas Lubberhuizen, Spruijt, 2012
  • JASPERS, Nina Linde, y SCHEFFER-MUD, C., “Catalogus keramiek en glas van de opgraving Oostzaan-Kerkbuurt”, en Hollandia archeologen, 272, 2, 2009
  • DIEGO SOMOANO, Celso, SAVINI CELIO, Sergio, BOLADO RODRÍGUEZ, Javier, BLANCO DEL DAGO, Maximino, La cerámica en el museo Basilio Sobrecueva, Concejalía de Cultura del Ayuntamiento de Oviedo, Oviedo, 2001
  • NEWSTEAD, Sarah, y CASIMIRO, Tânia Manuel, “A Cerâmica Portuguesa no Atlântico Norte (Séculos XVII-XVIII) o iniciar de um projecto de investigação”, en Almadan online, 19, 2015
  • GONZÁLEZ ZAMORA, César, Talaveras, Grupo Antiquitas S.L., Madrid, 2004
  • SEBASTIAN, Luís, “A faiança portuguesa no Mosteiro de S. Joao de Tarouca (Portugal): da Uniao Ibérica à Refomra Pombalina”, en Proceedings of the First International Conference of Portuguese Faience, Instituto de Arqueologia e Paleociências, Universidade Nova de Lisboa, Lisboa, 2016